We kunnen veel mooie dingen doen met technologie.
We kunnen het bijvoorbeeld inzetten om mensen te helpen verantwoord en gezond te kiezen. Om de consequenties van hun keuzes beter te overzien. Door eerlijke informatie beschikbaar en toegankelijk te maken.
Maar dat gebeurt nog veel te weinig. Sterker nog: de mogelijkheden die automatisering biedt, worden vaak gebruikt om mensen de verkeerde kant op te sturen.
Dat moet anders. Technologie moet het makkelijk maken om het juiste te doen. Als makers van digitale diensten en producten hebben we daarin een grote verantwoordelijkheid.
Kennis en informatie zijn maar een paar klikken weg
Als je twintig jaar geleden door de supermarkt liep, moest je kiezen op basis van de beperkte informatie op het etiket. Je moest hard je best doen om te achterhalen wat goed was en wat niet.
Nu schuif je je telefoon uit je zak en heb je een wereld van informatie in de palm van je hand. Over ingrediënten. Over gezondheidsrisico’s en ‑voordelen. Als je allergisch bent en in een restaurant zit, zoek je makkelijk op wat je wel en niet kan eten. Een paar keer klikken en je hebt je antwoord. Er is veel meer informatie beschikbaar dankzij digitale technologie. Dat is een grote vooruitgang, maar…
De vraag is: hoe ga je ermee om?
Technologie biedt kansen om mensen duurzamer te laten kiezen. Bedrijven zouden technologie bijvoorbeeld kunnen gebruiken om eerlijke informatie op het juiste moment beschikbaar te stellen.
Maar als we om ons heen kijken, zien we dat veel bedrijven het tegenovergestelde doen. Ze zijn gesloten en ondoorzichtig, ze helpen mensen niet bij het maken van duurzame keuzes. Ze gebruiken technologie vooral om te leren over het gedrag van mensen, om het vervolgens te beïnvloeden.
Er zijn ontelbaar veel trucjes uit de gedragswetenschappen die offline en online worden ingezet. Die trucjes gidsen mensen naar het product dat de meeste marge oplevert – niet naar de gezondste, duurzaamste optie.
Trucjes uit de gedragswetenschappen gidsen mensen naar het product dat de meeste marge oplevert – niet naar de gezondste, duurzaamste optie.
We moeten het samen oplossen
Dat begint in de dagelijkse praktijk. We spelen allemaal een rol: marketeers, business developers, product owners, designers, developers – iedereen die aan digitale producten en diensten werkt.
Gaan voor de sweet spot
Bij veel bedrijven ligt de nadruk vooral op datgene doen wat op korte termijn goed is voor de organisatie. Dat zouden we om moeten draaien en moeten verruimen: we moeten doen wat op de lange termijn goed is voor de eindgebruiker, voor de wereld én voor de organisatie. We moeten zoeken naar die sweet spot. En dat is niet alleen moreel juist, het is zakelijk gezien ook slim: wat op de lange termijn goed is voor je klanten, voor de wereld om je heen, is op de lange termijn ook goed voor je organisatie.
Wat op de lange termijn goed is voor je klanten, voor de wereld om je heen, is op de lange termijn ook goed voor je organisatie.
Vaker de morele pet opzetten
We kunnen niet van mensen verwachten dat ze zelf verantwoord kiezen. Daarvoor zijn we veel te makkelijk te verleiden en beïnvloeden.
Stel je maar eens voor: als je in de supermarkt staat of in de check-out zit van een webshop, dan denk je niet: waar komt dit product vandaan? Wat zit erin? Je hebt nú trek, je wilt het product nú kopen. Als ontwerpers moeten we daar rekening mee houden. We moeten ons talent inzetten om mensen te helpen de juiste keuzes te maken.
Verder is het aan ons, de ontwerpers en ontwikkelaars van digitale technologie, om bewustzijn te creëren bij de organisaties waar we voor werken. We moeten ze laten zien dat we overtuigingsprincipes ook in kunnen zetten om mensen te bewegen naar een product dat beter voor ze is, of beter voor de wereld. En dat dat uiteindelijk ook beter is voor het succes van de organisatie.
Als ontwerper of adviseur moeten we vaker de ethische, morele pet opzetten. Zijn we hier nou goed bezig? Kan het door een kleine aanpassing net wat beter? We moeten die gereedschapskist die we de afgelopen twintig jaar in de marketing- en ontwerpwereld hebben ontwikkeld op een verantwoorde manier leren gebruiken.
Als ontwerper of adviseur moeten we vaker de ethische, morele pet opzetten. Zijn we hier nou goed bezig? Kan het door een kleine aanpassing net wat beter?
Sparren over hoe we mensen kunnen helpen duurzamer en gezonder te kiezen?
